แม่บ้านทำความสะอาดสำนักงานที่ผู้เขียนทำงานอยู่ มักจะทำงานเพื่อหารายได้เสริมอยู่เสมอ งานเสริมก็จะเปลี่ยนไปเรื่อยๆ

แล้วแต่โอกาส หรือแล้วแต่ใครจะมาเสนองานให้ มาในระยะหลังตั้งแต่ปลายปีที่ผ่านมาจนถึงวันนี้ จะเห็นเธอนำดอกอัญชันใส่ถาดใหญ่ๆ 2-3 ถาด มาตากแดดที่หลังสำนักงานเกือบทุกวัน โดยเฉพาะวันที่แดดจัด สอบถามได้ความว่า เธอทำดอกอัญชันตากแห้งขาย โดยมีคนนำดอกอัญชันสดมาให้ เธอก็นำมาตากให้แห้ง แล้วนำไปขายให้กับผู้รวบรวม โดยดอกอัญชันแห้ง 1 กิโลกรัม ต้องใช้ดอกอัญชันสดประมาณ 10 กิโลกรัม ราคาดอกอัญชันแห้งก็จะสูงกว่าดอกอัญชันสด 7-10 เท่า

เมื่อปลายปีที่แล้วเช่นกัน กรมวิชาการเกษตร ได้แนะนำอัญชันพันธุ์ใหม่ ชื่อ “เทพรัตน์ไพลิน 63” ซึ่งเป็นอัญชันกลีบซ้อนให้ผลผลิตสูง มีสารสำคัญสูง ขณะเดียวกันกรมวิชาการเกษตรยังเปิดตลาดอัญชันแห้งไปยังตลาดอินโดนีเซียด้วย จึงเป็นเหตุการณ์ที่จุดความสนใจเกี่ยวกับดอกอัญชันขึ้นมาให้อยากค้นหา มากกว่า อัญชัน ที่เป็นเพียงไม้เลื้อยริมรั้วบ้านเท่านั้น

สรรพคุณของอัญชัน

อัญชัน (Butterfly pea หรือ Blue pea) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Clitoriaternatea L. จัดอยู่ในวงศ์ถั่ว (LEGUMINOSAE) มีถิ่นกำเนิดในอเมริกาใต้ ปลูกได้ทั่วไปในเขตร้อน เป็นไม้เลื้อย โดยใช้ยอดเลื้อยพัน ลำต้นมีขนปลุกคุม ใบประกอบแบบขนนก มีใบย่อย 5 – 9 ใบ ใบเป็นรูปไข่ถึงรูปรี ออกดอกเดี่ยวตามซอกใบ มีทั้งกลีบดอกชั้นเดียว และกลีบซ้อน มีหลายสี ทั้งสีขาว ฟ้า น้ำเงิน และม่วง

ในหนังสือ “บันทึกของแผ่นดิน ๙ สมุนไพร ในสภาวะ โลกร้อน” โดย ภญ.ดร.สุภาภรณ์ ปิติพร มูลนิธิในโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศรฯ ได้บันทึกไว้ว่า การใช้ประโยชน์จากอัญชันนี้เป็นภูมิปัญญาของไทยที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ โดยเฉพาะการใช้ดอกอัญชันสีม่วงมาปลูกคิ้วปลูกผมนั้น แม้ไม่มีในคัมภีร์ทางการแพทย์ แต่ก็ปรากฏอยู่ในกาพย์ห่อโคลงนิราศธารโศกของเจ้าฟ้าธรรมาธิเบศร

“อัญชันเรียกอัญชัน ทาคิ้วมันกันเฉิดปลายชำเลืองเยื้องตาชาย ชายชมนักมักแลตาม…”

อัญชันที่นำมาใช้ประโยชน์ส่วนใหญ่เป็นอัญชันดอกสีขาว และดอกสีม่วง โดยหมอยาจะใช้รากของอัญชันดอกขาวในตำรับยาแก้พิษสุนัขบ้า และพิษงู ส่วนอัญชันดอกสีม่วง เอาไว้เขียนคิ้วและขยี้ทาหัวทารก หรือคั้นน้ำใส่ผมสำหรับผู้ใหญ่ ซึ่งจะทำให้คิ้วและผมขึ้นดกดำเป็นเงางาม นอกจากนี้ อัญชันดอกสีม่วงยังใช้แก้ฟกช้ำ 

และนำไปใช้ประโยชน์อย่างอื่น เช่น คั้นน้ำนำไปทำขนม ทำน้ำสมุนไพรแก้ร้อนใน นอกจากนี้ ดอก ยอดอ่อน ฝักอ่อน ของอัญชันทั้งสองสียังนำมารับประทานเป็นผักเครื่องเคียงกับน้ำพริกได้ด้วยในตำราอายุรเวชศาสตร์ของอินเดียจัดให้อัญชันอยู่ในกลุ่มพืชที่มีสรรพคุณบำรุงสมอง มีการนำรากและเมล็ดมาเป็นยาบำรุงร่างกาย บำรุงสมอง บำรุงความจำ คลายเครียด ช่วยให้นอนหลับ นอกจากนี้ หมอยาพื้นบ้านของไทยนิยมใช้อัญชันในการรักษาอาการอักเสบ บวม ใช้พอกกระดูกหักโดยใช้ใบอย่างเดียว หรือใช้ร่วมกับสมุนไพรตัวอื่นตำพอกก็ได้

มีการพิสูจน์ในทางวิทยาศาสตร์ว่า อัญชัน มีสารแอนโทไซยานิน ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ทำให้เลือดไหลเวียนดีขึ้น ช่วยกำจัดและป้องกันสารพิษไม่ให้ทำความเสียหายต่อเซลล์ และโรคที่เกิดจากความเสื่อมต่างๆ เช่น โรคหัวใจ และโรคเบาหวาน โรคความดันโลหิต รวมไปถึงรอยเหี่ยวย่นของผิวพรรณ

---

ติดตามเนื้อหาดีๆ น่าอ่านได้ที่ invest-lvivregion.com อัพเดตทุกสัปดาห์